Manon Pelgrim, Monique Wieggers en Marieke Bronkhorst schrijven geschiedenis

GIESBEEK - Fanfarekorps st. Gregorius gaf op zaterdag 9 april jl. een voorjaarsconcert in de Sint Martinuskerk in Giesbeek. Het was om twee redenen een bijzondere gebeurtenis: het was het eerste concert sinds corona en op deze avond werd het jubileumboek ‘St. Gregorius, verhalen door de jaren heen’ gepresenteerd. 

Door Alie Engelsman

Het boek zou in 2020 al uitgegeven worden, want in juni van dat coronajaar bestond de fanfare namelijk 100 jaar. Nu, twee jaar later, wordt het jubileum groots gevierd. Het jubileumboek, een prachtig naslagwerk over 100 jaar St. Gregorius, werd samengesteld door Manon Pelgrim, Monique Wieggers en Marieke Bronkhorst. De mooie vormgeving werd verzorgd door Mark de Kievit.

Drie generaties

Manon is ruim 30 jaar lid van St. Gregorius. Ook Monique en Marieke zijn tientallen jaren lid. Alle drie zijn ze als jong meisje bij het orkest gaan spelen. Het werd ze als het ware met de paplepel ingegoten. Hele Giesbeekse families leven voor de fanfare. Dat geldt ook voor de families van Marieke en Manon. Grootouders en ouders waren lid en ook hun kinderen sluiten zich waarschijnlijk aan bij de fanfare. Monique: “We laten de kinderen wel de vrije keuze of ze een muziekinstrument willen leren spelen en waar ze dat doen, maar we zijn toch wel blij als ze voor ons orkest kiezen.” In het jubileumboek zijn voorbeelden te vinden van families, waarvan drie generaties in dezelfde tijd lid zijn van St. Gregorius.

Uitlaatklep

Monique speelt op de bugel, Marieke en Manon op de sopraansax. Voor Manon is muziek vooral een uitlaatklep. Dat heeft ze in coronatijd ook goed ervaren. Alle drie vinden ze het samen muziek maken en de gezelligheid van de vereniging belangrijk: “Het is gewoon een hele fijne vereniging, waarin iedereen welkom is, jong en oud. Het jongste lid op dit moment is 7 jaar en de oudste is 78. We vormen ook echt een eenheid en dat is zo mooi. In de pauzes of na de repetities is er altijd ruimte voor elkaar. Onze dirigente woont al een tijdje in Friesland, maar ze komt elke donderdag naar Giesbeek voor de repetities. Ze zou niet zonder ons orkest kunnen.” De fanfare treedt tijdens verschillende gelegenheden en festiviteiten in Giesbeek op zoals tijdens de schuttersfeesten, bij processies en op koningsdag. St. Gregorius telt op dit moment zestig leden.

Streekarchief

Monique, Manon en Marieke willen met het jubileumboek een beeld schetsen van de geschiedenis van de fanfare in Giesbeek. Het was niet moeilijk om aan materiaal te komen om het boek samen te stellen. Veel dorpelingen hadden wel foto’s en krantenknipsels bewaard. Marieke en Monique bezochten zelfs het Streekarchief. Marieke: “Natuurlijk zijn er veel meer foto’s van de laatste jaren dan van de begintijd, maar gelukkig hebben we daar wel een balans in kunnen vinden. Eigenlijk zouden we al het beeldmateriaal wel willen plaatsen, maar dan werd het boek echt veel te dik. Dus we moesten selecteren.”
Manon, Marieke en Monique vonden het erg leuk om de geschiedenis in te duiken. Manon: “Het orkest werd opgericht door de kerk en was toen ook onderdeel van de kerk. Het was een echte mannenvereniging. Vrouwen mochten zelfs niet op de jaarfeesten komen.” Jaren later werd het orkest door de kerk opgeheven en werd St. Gregorius in 1920 een zelfstandige vereniging. Manon: “Dat heeft wel wat voeten in aarde gehad. Er zijn nog brieven en documenten uit die tijd dat er gerebelleerd werd. Die hebben we ook terug kunnen vinden. Heel interessant om dat zo te lezen.” Als zelfstandig orkest mocht St. Gregorius niet meer in de kerk spelen. Het orkest werd echt geweerd. Later werden ze wel gedoogd, maar mocht men alleen maar achter in de kerk aanwezig zijn. Dit verhaal wordt natuurlijk uitgebreid beschreven in het boek.

Roken en drinken

Wat ook een leuk gegeven is, is dat er in de vroegere jaren gewoon gerookt en gedronken werd tijdens het repeteren. Monique herinnert zich dat nog goed, al was zij toen te jong om daar aan mee te doen. “Als het flesje nog niet leeg was in de pauze , dan namen ze die gewoon mee. Ook waren er speciale asbakjes, die aan de muziekstandaard vast gemaakt werden. Zo kon men nog even wat trekjes aan een sigaret of sigaar nemen tijdens het spelen.” In het boek is ook de ontwikkeling van de uniformen te zien. Monique: “In de beginjaren traden de mannen gewoon in pak op. Later kwamen daar de petten bij en vanaf 1965 gingen ze uniformen dragen. Dat waren meestal blauwe, maar een korte tijd droegen ze bruine uniformen.” Zo’n uniform is kenmerkend voor een fanfarekorps. Manon: “Als je kleuters op school vraagt wat de fanfare is dan krijg je vaak als antwoord: ‘De fanfare is blauw’.” In het boek zijn veel foto’s te vinden. “Het is ook leuk om jezelf als jong meisje terug te zien en dat zal zeker voor meer leden gelden.” Het boek is sinds 9 april te koop zijn voor €20.

Feestweekend

Het 100-jarig jubileum zal op 13, 14 en 15 mei uitgebreid gevierd worden. Giesbeek staat dan het hele weekend in het teken van de muziek. Zo zal er op 13 mei een concert gegeven worden, samen met de kinderen van de basisschool, die voor die gelegenheid zelf hun muziekinstrument gaan maken. Marieke: “We gaan dat muziekfeest voor de kinderen samen doen met docenten van Liemers Kunstwerk. Het is belangrijk dat kinderen al jong met muziek in aanraking komen.” St. Gregorius is dan ook een van de deelnemers aan het Liemerse Convenant ‘Muziek in de klas’. Op 14 mei is er een muzikale rondgang door Giesbeek met aansluitend een receptie en feestavond. Op de zondag komen verschillende muziekverenigingen waar St. Gregorius mee heeft samengewerkt naar Giesbeek voor een groot muziekfestival.